Kronikë kohe 29 – Duele me birin e oficerit grek dhe hijet e greqizmës

Libri: Kronikë kohe 29 – Duele me birin e oficerit grek dhe hijet e greqizmës
Autor: Abdi Baleta
Botoi: Alsar

“Duele me birin e oficerit grek dhe hijet e greqizmës” është një vëllim goditës dhe i drejtpërdrejtë nga pena e Abdi Baletës – një prej figurave më të zëshme të mendimit kritik dhe diplomatik shqiptar në periudhën post-komuniste. Libri përfaqëson një ndërhyrje të fuqishme në debatet për identitetin kombëtar, historinë e mohuar, dhe politikën e jashtme shqiptare përballë ndikimeve të huaja, veçanërisht atij grek.

Në këtë vepër, autori përshkruan jo vetëm një konflikt ideor dhe përballje personale, por edhe një duel të vazhdueshëm të shqiptarëve me frymën e helenizmit që, sipas tij, nuk ka reshtur së vepruari ndaj trojeve shqiptare. “Biri i oficerit grek” është më shumë sesa një individ — ai simbolizon brezin e përfaqësuesve të interesave greke në institucionet shqiptare, në jetën publike dhe në debatet akademike, të cilët Baleta i përball në mënyrë të hapur, me argumente të prera dhe një vetëdije të lartë historike.

Autori analizon me mjeshtëri mënyrat e shumëfishta me të cilat është ushtruar presioni grek në Shqipëri: përmes diplomacisë, kishës, medias, politikës së jashtme dhe imponimeve të paqarta në marrëdhëniet ndërkombëtare. Ai kritikon pa mëshirë qasjen e përkulur të disa elitave shqiptare dhe heshtjen përballë padrejtësive historike që u janë bërë shqiptarëve — veçanërisht çështjen çame, përkatësinë kombëtare në jug të Shqipërisë dhe gjuetinë diplomatike të Greqisë mbi çështje si deti apo minoriteti.

Ky libër është një dëshmi politike dhe historike, por njëkohësisht edhe një manifest patriotik, që synon të zgjojë kujtesën kombëtare dhe të ngrejë zërin përballë rreziqeve të nënvleftësuara. Baleta nuk flet nga një distancë teorike; ai shkruan si një pjesëmarrës aktiv në diplomaci dhe mendim kombëtar, duke i dhënë librit peshë, thellësi dhe besueshmëri.

Dueli metaforik me “birin e oficerit grek”:

Ky duel mund të përfaqësojë një konflikt real apo ideor që autori ka pasur me figura të caktuara politike, diplomatike apo akademike, të cilat mbartin trashëgimi greke apo përfaqësojnë interesa të Greqisë në Shqipëri apo në rajon.
Me shumë mundësi, ky “bir” është një figurë simbolike që përfaqëson politikat ekspansioniste, greqizimin kulturor, fetar dhe politik që Greqia ka ushtruar ose synuar në territore shqiptare.

2. Hijet e greqizmit:

Këtu autori hedh dritë mbi mënyrat se si greqizmi është përpjekur të depërtojë në jetën kulturore, fetare, historike dhe arsimore të shqiptarëve, veçanërisht në zonat e jugut të Shqipërisë, Çamëri dhe Kosovë.
Ai trajton temën e asimilimit, falsifikimit të historisë dhe presionit diplomatik grek ndaj Shqipërisë.

Tematika kyçe që trajtohen në libër:

Politikat greke ndaj Shqipërisë dhe shqiptarëve, në historinë moderne dhe në tranzicion.
Greqizimi si rrezik kulturor, diplomatik dhe identitar.
Roli i kishës greke në Jugun e Shqipërisë.
Çështja çame dhe heshtja zyrtare shqiptare.
Elitat shqiptare përballë presioneve helenizuese.
Përballje konkrete dhe publike të autorit me figura të ndikimit grek.