Operacioni shqiptar i CIA-s dhe MI6-it, 1949-1953

Titulli në origjinal anglisht : The Albanian Operation of the CIA and MI6 , 1949-1953 : conversations with participants in a venture betrayed

Autor : Nicholas Bethell

Përktheu : Enes Lekiqi

Korrektor letrar Sabit Jaha

Robert Elsie , Bejtullah Destani and John Bethell .

Botoi Artini .

Përkthimi i këtij libri u mbështet mirësisht nga Fondi për projektet e librit të Evropës Qendrore dhe Lindore , Amsterdam The translation was kindly supported by the Fund for Central & East book projects , Amsterdam.

Philby ( 1912-1988 ) , zyrtar i lartë i inteligjencës i është një prej figurave më mahnitëse në historinë e errët të spiunazhit të shekullit të njëzetë . Ai ishte në luftë me establishmentin britanik , ndonëse ishte pjesë integrale e tij . Në kuptimin më konkret , mes viktimave të tij kishte edhe qindra shqiptarë . Ky libër sjell njohuri të reja për të ashtuquajturin Operacion Shqiptar , të kryer nga shërbimet sekrete britanike dhe amerikane gjatë viteve 1949-1953 për të infiltruar Shqipërinë komuniste dhe për të gremisur regjimin hermetik stalinist që kishte marrë pushtetin atje . Përqendrohet në bisedat dhe intervistat me individë , të cilët , në një mënyrë a tjetër , në fakt kishin marrë pjesë në operacion : zyrtarë britanikë e amerikanë , dhe luftëtarë shqiptarë që u infiltruan në Shqipëri dhe ikën të gjallë . Sfondi historik Shqipëria , një vend i vogël në Evropën Juglindore , e fitoi pavarësinë nga Perandoria Osmane në vitin 1912. Me 1939 , mbretëria e Mbretit Zog , sundimtari saj autokratik , u pushtua nga forcat italiane . Mbreti shqiptar iku dhe vendi u bë pjesë e Perandorisë Romake të re të Mussolini – t . Me kapitullimin e Italisë fashiste më 8 shtator 1943 ,

Gjermania naziste e pushtoi Shqipërinë për të mos e l vendin të binte në duart e britanikëve . Gjatë tërë periudhës së pushtimit italian e gjerman , shqiptarët ishin shumë të ndarë sa u përket besnikërive . Shumë njerëz mendonin se duhet përshtatur me situatën e re ; të tjerët bënin thirrje për rezistencë të armatosur . Ndarje të thella kishte edhe përbrenda rezistencës , me praninë e tri grupeve rivale të rezistencës : partizanët komunistë nën Enver Hoxhën ( 1908 1985 ) dhe Mehmet Shehun ( 1913-1981 ) ; Balli Kombëtar antikomunist nën Mithat bej Frashërin ( 1880-1949 ) , dhe lëvizja e vogël mbretërore Legaliteti nën Abaz Kupin ( 1892-1976 ) . Ministria e Punëve të Jashtme e Gjermanisë orvatej të ringjallte një Shqipëri të pavarur për të ruajtur interesat strategjike të Gjermanisë në Ballkan . Në Tiranë u formua një administratë e re , por nuk arriti të kishte shumë autoritet përgjatë vendit , i cili tani qe zhytur në luftë të përgjakshme civile . Kur trupat gjermane u tërhoqën nga Shqipëria në fund të nëntorit 1944 , komunistët nën Enver Hoxhën morën pushtetin dhe më pas krijuan Republikën Popullore të Shqipërisë .